Enkele veel voorkomende uitdrukkingen onthullen valse ideeën over de dood en het hiernamaals
Vraag: Ik heb mensen horen verwijzen naar de dood met verschillende eufemismen, waarbij ze dingen zeiden als 'mogen ze in vrede rusten', 'ze zijn heengegaan' en 'ze zijn gaan slapen'. Komen deze termen uit de Bijbel?
Antwoord: Door de eeuwen heen zijn er veel verschillende eufemismen voor het woord dood geweest. Zelfs Jezus Christus gebruikte er een toen Hij tegen Zijn discipelen zei: "(…) Lazarus, onze vriend, slaapt, maar Ik ga naar hem toe om hem uit de slaap op te wekken", “Toen zei Jezus openlijk tegen hen: Lazarus is gestorven" (Johannes 11:11, 14 ).
Uit het voorbeeld van Christus zien we dat het niet verkeerd is om de dood een slaap te noemen; sterker nog, de Bijbel onderschrijft dit specifieke eufemisme op verscheidene plaatsen. Sommige andere populaire uitdrukkingen die verband houden met de dood dragen echter een onbijbelse betekenis in zich, en die moeten we vermijden.
Eén zo’n uitdrukking wordt gebruikt wanneer mensen hun wens uiten dat een overleden persoon mag 'rusten in vrede', vaak afgekort als 'RIP'. Hoewel deze uitdrukking lijkt op de zinsnede die Jezus zelf gebruikte in Johannes 11, verwijzen de woorden ‘rusten in vrede’ naar de onbijbelse betekenis en oorsprong ervan. De uitdrukking komt van het Latijnse requiescat in pace, wat eigenlijk een gebed is dat de overledene bij God in de hemel mag rusten, in plaats van gekweld te worden in de hel (“Meaning of Requiescat in Pace”, ThoughtCo.com, 21 januari 2020 ).
Dergelijke hoop, zo moeten we begrijpen, komt voort uit de valse leer dat het eeuwige leven bij de dood begint. Deze doctrine wordt eenvoudigweg niet ondersteund door de Bijbel, die duidelijk stelt dat de doden geen andere keuze hebben dan te rusten. We lezen in Prediker: "Want de levenden weten dat zij sterven zullen, maar de doden weten helemaal niets (…)" (Prediker 9:5). De Bijbel onthult dat er geen bewustzijn is in het graf ̶ allen die gestorven zijn wachten eenvoudigweg op de opstanding, wanneer ze weer tot leven zullen worden gewekt (Job 14:12–15; zie ook Ezechiël 37). Er is geen vrede noch pijn voor iemand die nu slaapt in de dood.
Gevormd op valse fundamenten
Een ander veel voorkomend eufemisme voor de dood is de term 'heengegaan' of 'verscheiden'. Deze term is ook afgeleid van de valse overtuiging dat wanneer mensen sterven, de ziel onmiddellijk 'heengaat' naar het hiernamaals. De term werd in de vijftiende eeuw in Engeland gebruikt door degenen die geloofden dat de ziel van een persoon na de dood van het lichaam blijft rondhangen.
Wanneer er wakes gehouden werden voor onlangs overleden mensen, geloofden de aanwezigen dat de dode alles kon horen en begrijpen wat er gezegd werd: het was pas later, wanneer de begrafenisrituelen voltooid waren, dat de gestorvene 'heenging' en de reis naar óf de hemel óf de hel begon. Als zodanig zou 'heengaan' niet als eufemistisch zijn beschouwd, maar als een letterlijke beschrijving van gebeurtenissen (Phrases.org.uk).
Een verwante uitdrukking zegt dat 'hij/zij is overgegaan', wat een verandering van de ene levensstaat naar een andere impliceert als gevolg van de dood. Het concept achter deze term is waarschijnlijk afkomstig uit de Griekse mythologie. “De Grieken geloofden dat na de begrafenis Hermes (…) de ziel naar de ingang van de onderwereld leidde naar een veerboot die de geest over de Acheron (rivier van wee) en/of Styx (rivier van haat) vervoerde, afhankelijk van de bron. Deze twee rivieren scheidden de wereld van de levenden van die van de doden. Charon, ook wel de veerman genoemd, roeide de boot' (“Greek Mythology and Life After Death”, The Collector, 8 maart 2023). Net als sommige andere valse ideeën, concepten en termen die we in de Griekse mythologie tegenkomen, vonden deze uiteindelijk hun weg naar het 'christendom'.
Wanneer Christenen de oorsprong en betekenis van deze uitdrukkingen kennen, zouden zij deze dan wel gebruiken? Wij allen hebben de verantwoordelijkheid om onze taal zorgvuldig te toetsen, daar we verantwoordelijk gehouden zullen worden voor wat we zeggen. "Maar Ik zeg u dat de mensen van elk nutteloos woord dat zij zullen spreken, rekenschap moeten geven op de dag van het oordeel" (Mattheüs 12:36).
Uitdrukkingen als 'rusten in vrede' en 'heengegaan' hebben hun basis in valse, misleidende doctrines die in strijd zijn met wat de Bijbel leert. Ze vertegenwoordigen een valse hoop op een van het heidendom afgeleid idee over de toekomst dat onvergelijkbaar inferieur is aan het werkelijke plan en doel waarvoor God ons geschapen heeft. Wat een zegen het is om uit die duisternis geroepen te worden en in het licht van de waarheid te komen! Voor gedetailleerde informatie over deze waarheid kunt u een gratis exemplaar aanvragen van Wat gebeurt er als je sterft? of het online lezen op WereldvanMorgen.nl.
