Dit artikel is de vertaling van het Engelstalige artikel “Why Kids Go Wrong-Part 2” door Gerald Weston, verschenen in het Tomorrow’s World magazine van september-oktober 2017.
Elke ouder verlangt ernaar te zien dat zijn of haar kind succesvol is in het leven. Helaas zal dit niet altijd het geval zijn. Sommigen belanden in de gevangenis, zijn aan de drugs, hebben buitenechtelijke kinderen, of blijken gewoon onproductieve leden van de samenleving te zijn. In een eerder verschenen artikel in Tomorrow’s World magazine(mei-juni 2017) keken we naar vijf redenen waarom sommige kinderen de verkeerde weg opgaan. In dit artikel zullen we nog vijf andere redenen bekijken. Dit zijn kapitale fouten die vermeden dienen te worden.
Oorzaak nummer 6: Voorbeeld van de ouders in het afwijzen van autoriteit
Als ouders de heerschappij van God of de burgerlijke autoriteit niet willen aanvaarden, zullen kinderen hetzelfde doen. Achterbakse ouders brengen achterbakse kinderen voort, en als u het bestuur van God en mens verwerpt, zullen uw kinderen er nog een aan hun lijst van autoriteiten toevoegen die ze niet respecteren: u! Galaten 6:7 zegt: “Dwaal niet: God laat niet met Zich spotten, want wat de mens zaait, zal hij ook oogsten.”
Het is belangrijk dat ouders consequent zijn in het respect dat zij jegens autoriteiten tonen. Hoe kunnen uw kinderen de politieagent respecteren die u aan de kant zet om u terecht te wijzen, als u geen respect toont? Hoe zullen zij religieuze autoriteit respecteren als u ze mee naar de kerk neemt en die avond de predikant zwart maakt tijdens het avondeten? Als u geen respect heeft voor burgerlijke en religieuze autoriteiten, waarom uw kinderen dan wel? Als u het flink oneens bent met wat uw kerk leert of met de leraar van uw kind is het misschien tijd om van kerk of school te veranderen. Maar wat u ook doet, ook als u het niet eens bent met een persoon van autoriteit, handel met respect. Dit geldt in het bijzonder voor gescheiden ouders. Als u de vader of moeder van uw kind naar beneden haalt waar uw kind bij is, bewijst u het kind een heel slechte dienst. Een kind dat zijn vader, moeder, burgerlijke of religieuze autoriteit niet respecteert, is gedoemd tot mislukking.
Oorzaak nummer 7: Verdeeldheid in huis
Jezus vertelt ons in Mattheüs 12:25: “… Ieder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, wordt verwoest; en geen enkele stad of geen enkel huis dat tegen zichzelf verdeeld is, zal standhouden.” laten we eerlijk zijn: het huwelijk is vaak moeilijk. Mannen en vrouwen denken nu eenmaal niet gelijk. Professor Higgins stelde de vraag in de musical My Fair Lady: “Waarom kan een vrouw niet meer zoals een man zijn?” ̶ maar hij miste waar het om draait! God maakte mannen en vrouwen verschillend, en Hij had daar heel goede redenen voor. Dit is vooral belangrijk wanneer we het hebben over het opvoeden van kinderen. Hoewel er duidelijk uitzonderingen zijn, zijn vrouwen over het algemeen teerhartiger dan mannen en zijn ze meestal minder streng. Daarom horen we ze wel eens zeggen: Wacht maar tot je vader thuis komt! Dit verschil is vaak een oorzaak van onenigheid tussen de twee. Sommige vrouwen zijn veel te zacht voor kinderen die zich misdragen en sommige mannen veel te hard. Of in ieder geval kan de een de ander op die manier zien.
Ouders moeten samenwerken, en veel van dit werk moet achter gesloten deuren plaatsvinden. Ik herinner mij een familie die hier een goed voorbeeld van gaf. Peuters kunnen veel fouten maken, zoals het steken van metalen voorwerpen in stopcontacten, lampen van tafels trekken, melk morsen en leugens beginnen te vertellen als ze opgroeien. Dit echtpaar besprak in detail wat in elk stadium het meest belangrijk was. Ze waren meer bezorgd dat hun dochter de straat op zou rennen dan dat zij een glas melk zou omgooien. Door samen te werken concentreerden zij zich op dezelfde prioriteiten, en dit gaf haar een gevoel van wat mama en papa echt belangrijk vonden. Mama hanteerde geen andere set van waarden voor correctie dan vader. Ouders kunnen niet alles weten wat een kind kan doen, maar ze kunnen samenwerken bij de zaken die helder liggen.
Een overdreven autoritaire vader en een zwakke emotionele moeder die altijd voor uitkomst zorgt, heffen elkaar op. Onder alle, behalve bij de meest extreme, omstandigheden, is het beter om discipline – of het gebrek daaraan – te handhaven en dit achteraf achter gesloten deuren te bespreken dan dat er meningsverschillen ontstaan waar de kinderen bij zijn.
De ultieme verdeeldheid in het gezin is echtscheiding. Dat echtscheiding algemeen is geworden werpt een triest stemmend licht op onze moderne wereld, maar zelfs in echtscheiding moeten kinderen boven persoonlijke doelstellingen worden geplaatst. Te vaak haalt de ene ouder de andere in de ogen van zijn of haar kinderen naar beneden. Zelfs als twee mensen niet met elkaar overweg kunnen, moeten ze een zware inspanning doen om achter de andere ouder te blijven staan, als ze hun kinderen echt liefhebben. Immers, een kind heeft slechts één echte biologische vader en één echte biologische moeder, en deze twee mensen zijn buitengewoon belangrijk voor het kind. Bederf die relatie niet!
Oorzaak nummer 8: Gebrek aan discipline
God vertelt ons dat kinderen liefdevolle straf nodig hebben die consequent, eerlijk en passend is voor de overtreding. Mensen hebben de neiging om voor het ene uiterste te kiezen of het andere. Sommige ouders mishandelen hun kinderen fysiek, terwijl anderen slecht gedrag zonder gevolgen laten.
Straf kent veel vormen, van het slaan op de bips met de hand, tot een spelonderbreking, of het afnemen van voorrechten. Het boek Spreuken pleit voor passende lichamelijke bestraffing (13:24; 29:15), maar soms begrijpen mensen de woorden die gebruikt worden verkeerd. De stok waar in deze passages over wordt gesproken, kan beter vertaald worden als een kleine twijg. Sommige rechtsgebieden laten ouders toe om hun kinderen met de hand op de bips te slaan. Dit is echter niet in het algemeen zo, omdat sommige landen elke toepassing van lichamelijke bestraffing via de wet verbieden, en ouders zich bewust dienen te zijn van wetten die hen betreffen. Zelfs als billenkoek is toegestaan, mag het niet hardvochtig of in woede worden gedaan.
Een vorm van straf die velen niet onderkennen, is toestaan dat een kind de gevolgen draagt voor zijn of haar beslissingen. Zoals een wijze ouder mij uitlegde: Als onze dochter (toen zeven of acht jaar oud) haar favoriete jurk wilde dragen naar een feest na de wasdag, ze deze die week niet naar de kerk kon dragen. Het was haar keuze, maar moeder ging hem niet wassen en strijken voor de kerk als ze deze naar het feest droeg.
Toen hun zoon en dochter opgroeiden, lieten ze hen toe meer belangrijke beslissingen nemen, maar ze hielpen hen nooit uit de brand. Ze moesten leren leven met hun keuzes. Deze ouders overwogen zorgvuldig de mogelijke schade die sommige keuzes van hun kinderen zouden kunnen veroorzaken en legden hun regels op als hun kinderen iets deden dat blijvende schade zou hebben kunnen aanrichten. Er waren keuzes die ze nooit aan de kinderen overlieten, zoals na de avondklok buiten blijven of recreatief drugsgebruik. Eerlijk gezegd kan geen enkele ouder garanderen dat kinderen geen schadelijke dingen zullen doen, maar door hen al op jonge leeftijd passende keuzes te geven, samen met wijze raad, zorgen ouders ervoor dat hun kinderen waarschijnlijk minder vlug tegen ouderlijk gezag ingaan wanneer het echt van belang is.
In het geval van mijn vrienden zijn beide kinderen opgegroeid tot het leiden van succesvolle levens en zijn deugdelijk burgers te worden die bijdragen aan het welzijn van de samenleving. Ze hebben vanaf jonge leeftijd zelfdiscipline geleerd. Ze hebben ook geleerd dat, ook al pa en ma hen toelieten bepaalde beslissingen te nemen, het van tevoren aan hen gegeven advies meestal correct was. Toen de zoon honderden euro’s wilde besteden aan basluidsprekers voor zijn auto, vertelde zijn vader hem dat hij zijn zuur verdiende geld zou verspillen, zijn gehoor zou beschadigen en het zou opgebruiken voor iets dat hij snel beu zou worden. Na een paar maanden bekende de zoon aan zijn vader dat hij gelijk had met het advies dat hij hem gaf. Het was een belangrijke les. Vader wist het ’t beste!
Zolang ouders consequent bij hun regels blijven, komt er geen blijvende schade voort uit het geven van leeftijdsgebonden keuzes. Enkele tranen vergoten op jonge leeftijd kunnen veel tranen op latere leeftijd voorkomen. Maar al te vaak geven ouders toe en leert het kind nooit dat er gevolgen zijn voor zijn of haar beslissingen en ontwikkelt ook geen zelfdiscipline.
Oorzaak nummer 9: Ouderlijke ontmoediging
De afgelopen 30 jaar is er veel over eigenwaarde geschreven en op veel manieren is het een gebrekkig concept. Het idee is dat, als Thijs een laag gevoel van eigenwaarde heeft, het slecht met hem zal gaan, maar als we hem een hoog gevoel van eigenwaarde geven, hij het geweldig zal doen. Gelukkig hebben veel autoriteiten terecht vraagtekens gezet bij deze manier van denken en hebben op enkele onjuistheden gewezen. Let om te beginnen op deze twee onjuistheden.
Ten eerste, wanneer ouders Thijs alleen maar vertellen hoe bijzonder hij is, betekent dit dat zijn welbevinden van hen afhankelijk is. Wat gebeurt er als hij in de echte wereld komt, waar andere mensen misschien niet vinden dat hij zo speciaal is? Willen we zijn welbevinden echt wel aan anderen overlaten?
Ten tweede, wat hij denkt over zichzelf en wat hij is, komt misschien niet overeen. Hij kan wel denken dat hij speciaal is, of dat hij geweldig is in voetbal, omdat mensen hem de waarheid niet willen vertellen, maar als hij denkt dat hij klaar is voor het team van de middelbare school, leeft hij misschien in een droomwereld. We zien dit dikwijls op televisie, in talentenshows zoals Britain’s Got Talent of American Idol. Wanneer ze afgewezen worden, argumenteren sommige personen met de juryleden (die het heus beter weten) dat ze het mis hebben.
Dus hoe is dit idee van eigenwaarde ontstaan? Er moet een evenwicht zijn, zoals Dr. Jeffrey Fall opmerkt in zijn verhandeling Gods weg voor succesvol ouderschap, tussen het aanmoedigen en ontmoedigen van een kind. Kinderen hebben aanmoediging nodig, maar sommige ouders, in het bijzonder vaders die in een moeilijker tijd leefden toen overleven niet zo eenvoudig was, waren geneigd harder en veeleisender te zijn voor hun kinderen. De generatie van de Grote Depressie en de Tweede Wereldoorlog wilde dat hun kinderen het beter zouden krijgen, waardoor zij doorsloegen in de andere richting.
En dan is er nog het feit dat vaders in het bijzonder van nature te veeleisend kunnen zijn. Daarom waarschuwt de apostel Paulus ons in Kolossenzen 3:21: “Vaders, terg uw kinderen niet, opdat zij niet moedeloos worden.” En in Efeziërs 6:4: “En vaders, wek geen toorn bij uw kinderen op, maar voed hen op in de onderwijzing en de terechtwijzing van de Heere.”
Zeg nooit tegen uw kind dat hij of zij voor niets deugt, en wees niet zo’n perfectionist dat uw kinderen stoppen met hun pogingen. Kinderen zijn kinderen. Het is goed als ze fouten maken, en ze hebben veel oprechte bemoediging nodig. Als ze het goed doen, laat het ze weten, maar als ze zich misdragen of qua talent op de verkeerde koers zitten, vertel het hen eerlijk en liefdevol, op een geschikt moment.
Oorzaak nummer 10: Lage verwachtingen
Sommige ouders zeggen tegen hun tieners: Ik weet dat je waarschijnlijk dronken wordt, drugs gaat gebruiken, te hard gaat rijden, of seksuele actief wordt vóór het huwelijk.” Sommige ouders gaan zover dat ze de pil geven aan hun dochters. Dit soort advies komt vaak van een ouder die deze dingen gedaan heeft toen hij of zij jong was en daarom verwacht dat alle tieners hetzelfde doen. Het is waar dat veel tieners deze fouten maken, maar niet alle tieners. Sommigen worden nooit dronken, gebruiken nooit drugs, en bewaren seks wel voor het huwelijk. Wanneer een ouder uiting geeft aan lage verwachtingen, is dit hetzelfde als toestemming geven.
Een betere aanpak is om te communiceren dat u verwacht dat uw kinderen deze dingen niet zullen doen, maar toch begrijpen dat ze het misschien wel doen. Als ze dan een aantal slechte beslissingen nemen, laat hen weten hoe teleurgesteld u in hen bent, omdat ze niet voldoen aan de verwachtingen van het gezin. Als de lat laag wordt gelegd, kunnen kinderen hun capaciteiten niet voldoende ontwikkelen. Als de lat te hoog wordt gelegd, probeert het kind het misschien niet eens. Er moet evenwicht zijn bij het opvoeden van kinderen, maar minimale of lage verwachtingen leiden tot mislukking.
Liefde is de conclusie
Al deze punten zij samen te vatten in één woord – liefde. We brengen onze liefde aan onze kinderen over door mensen te zijn tegen wie ze op kunnen kijken en die ze kunnen respecteren. We leiden een consequent leven zonder hypocrisie. We laten wijsheid zien, behandelen mensen eerlijk en zijn onzelfzuchtig. Wij tonen hun onze liefde door tijd met hen door te brengen. Wij tonen onze liefde als we de tijd nemen om hen ijverig te leren welke weg ze moeten volgen en als we een voorbeeld zijn in het respecteren van autoriteit. Wij tonen hun onze liefde als wij, als ouders, onze meningsverschillen opzij zetten, zodat we hen kunnen opvoeden vanuit een eensgezinde benadering. Liefde wordt gedemonstreerd wanneer straf op een faire manier toegepast wordt, in de juiste mate en consequent. En we demonstreren onze liefde als we ons onthouden van ontmoedigende vernederingen, maar in plaats daarvan onze kinderen opbouwen door oprechte aanmoediging en hen te laten weten dat we hoge doch redelijke verwachtingen van hen hebben. We oogsten wat we zaaien, en als we – door onze handelingen – liefde zaaien, zullen onze kinderen opgroeien in de weg die ze moeten volgen (Spreuken 22:6)!