Dit artikel is de vertaling van het Engelstalige artikel “Who is burning in hell? door Richard F. Ames, verschenen in het Tomorrow’s World magazine van Januari-Februari 2006
Hebt u ‘niet geredde' vrienden of familieleden? Bent u bang dat ze in de hel zijn, voor eens voor altijd brandend in vurige marteling? Misschien bent u zelfs blij met de gedachte van uw vijanden die in de hel branden. U zult mogelijk verrast zijn door wat de Bijbel werkelijk leert!
Miljoenen mensen over de hele wereld geloven dat sommigen van hun geliefden ̶ en veel van hun vijanden - op dit moment in de vlammen van de hel branden! Anderen die zichzelf 'wereldwijs' vinden, veroordelen zo'n geloof als bijgeloof. Wat is de waarheid? En, als er een hellevuur is, is er op dit moment dan iemand die de martelingen ervan ondergaat?
Het is interessant te zien wat de meeste Amerikanen over de hel geloven. De Barna Research Group rapporteerde: “Hoewel er geen dominante kijk op de hel is, zijn twee specifieke zienswijzen populair. Vier op de tien volwassenen geloven dat de hel een staat van eeuwige scheiding van Gods tegenwoordigheid is (39 procent) en een derde (32 procent) zegt dat het werkelijk een plaats van pijniging en lijden is waar de zielen van mensen na de dood naartoe gaan. Een derde zienswijze, die een op de acht volwassenen heeft, is dat de hel slechts een symbool van een onbekend slecht resultaat na de dood is. Andere respondenten waren niet zeker of zeiden dat ze niet in een hiernamaals geloven (16 procent)” (21 oktober 2003).
Wat leert de Bijbel? De Bijbel vertelt ons zeker dat er een oordeel is. Merk op: "En zoals het voor de mensen beschikt is dat zij eenmaal moeten sterven en dat daarna het oordeel volgt" (Hebreeën 9:27). Maar betekent dit dat er een altijd brandend hellevuur is, waar de niet geredde doden naartoe zullen gaan om voor eeuwig en altijd gemarteld te worden?
Ieder mens op aarde zal geoordeeld worden. In feite oordeelt God Zijn Kerk nu (zie 1 Petrus 4:17). Maar Hij zal ook de hele wereld oordelen in een laatste oordeel, ook bekend als het ‘oordeel van de witte troon’, duizend jaar na de tweede komst van Jezus Christus (zie Openbaring 20). Wat zal het lot van de goddelozen na dat oordeel zijn? Zullen ze voor altijd branden in het hellevuur? Of lijden de vertrokken zielen van de goddelozen op dit moment kwellingen - ergens onder de aarde misschien?
DE OPSTANDING TOT HET OORDEEL
Zal het oordeel onmiddellijk plaatsvinden nadat u uw laatste adem heeft gehaald, of zal het ergens in de toekomst vóór het einde van onze huidige wereld gebeuren? Let op wat Jezus Christus zei: "Verwonder u daar niet over, want de tijd komt waarin allen die in de graven zijn, Zijn stem zullen horen, en zij zullen eruitgaan: zij die het goede gedaan hebben, tot de opstanding ten leven, maar zij die het kwade gedaan hebben, tot de opstanding ter verdoemenis” [tot het oordeel] (Johannes 5:28-29).
Ja, er zal voor ieder mens een oordeel komen. "Want wij moeten allen voor de rechterstoel van Christus openbaar worden, opdat ieder vergelding ontvangt voor wat hij door middel van zijn lichaam gedaan heeft, hetzij goed, hetzij kwaad" (2 Korinthe 5:10). Ja, alle mensen moeten voor de rechterstoel van Christus staan. Ieder van ons zal beloning of straf ontvangen. En zoals we zullen zien, zal een poel van vuur inderdaad de uiteindelijke straf zijn voor onbekeerlijke zondaars.
Wat gebeurt er in die poel van vuur? De meeste mensen hebben het idee dat zielen in alle eeuwigheid in pijn in de poel van vuur zullen kronkelen. Als predikant heb ik de ellende gezien van mensen die hun hele leven in verdriet leiden door het geloof dat de ziel van een vriend of familielid op dit moment pijn lijdt en voor eeuwig zal blijven lijden. Ik heb ook het eigengerechtige plezier gezien dat sommige mensen beleven door te geloven dat de ziel van iemand voor wie zij afkeer voelen ̶ misschien een lid van een andere denominatie ̶ eeuwige kwelling ondergaat.
Zou het u choqueren om te vernemen dat de zielen van uw dode vrienden en geliefden momenteel niet lijden, omdat ze niet onsterfelijk zijn? In tegenstelling tot de opinie van veel mensen, leert de Bijbel niet dat menselijke wezens onsterfelijke zielen hebben. De uitdrukking ‘onsterfelijke ziel’ komt nergens in uw Bijbel voor! Zeker is er een ‘geest in de mens’ die ons onderscheidt van de dieren (1 Korinthe 2:11). Die menselijke geest en de menselijke hersens vormen samen het menselijke verstand. Maar dit is geen onsterfelijke ziel; ze kan worden vernietigd. Denk aan de waarschuwing die Jezus ons heeft gegeven: "En wees niet bevreesd voor hen die het lichaam doden en de ziel niet kunnen doden, maar wees veeleer bevreesd voor Hem Die zowel ziel als lichaam te gronde kan richten in de hel" (Mattheüs 10:28). God kan de “ziel” vernietigen. Ze is niet onsterfelijk!
DANTE BESCHRIJFT DE HEL
Waar hebben wij het begrip van in eeuwig vuur brandende zielen vandaan? De veertiende-eeuwse Italiaanse dichter Dante Alighieri is misschien wel het meest verantwoordelijk voor moderne misvattingen over de hel. Zijn beroemde gedicht La Divina Commedia is verdeeld in drie secties: Paradiso, Purgatorio en Inferno. De laatste sectie beschrijft hoe Dante op een reis door de hel geleid wordt, door de Romeinse dichter Vergilius. Bij de ingang van de hel van Dante staat een onheilspellend bord: “Geef alle hoop op, u die hier binnengaat” (Inferno, A New Verse Translation, Dante Alighieri, ed. Elio Zappulla, Canto III, p. 39). Vergilius vertelt Dante over zijn toer door de hel: “Ik zal uw gids zijn, en u zult mij volgen, en ik zal u leiden door een wereld van pijn waar dode zielen kronkelen in eindeloze pijn en geschreeuw waarin zij eisen om opnieuw te sterven.” (Canto I, p. 24).
Dante vervolgt zijn reis door de verschillende afdelingen van de hel en schrijft: “Dus in de goot ver beneden de boog waarop wij stonden, daar borrelde kleverig pek . . . Ik zag alleen de bellen opstijgen en barsten, waarbij de reusachtige massa herhaaldelijk opgeheven werd en weer samentrok” (Canto XXI, pp.189-190).
De dichter ziet dan iemand die aan de hel is overgeleverd, “De zondaar maakte een diepe val het pek in . . . Ze prikten de zondaar met honderd priemen” (Canto XXI, pp. 190-191).
Dante schreef La Divina Commedia als een allegorie, om bepaalde principes en lessen te onderwijzen. De inhoud weerspiegelt ook de politiek en de geschiedenis van het Italië van Dantes tijd. Zijn gedicht is niet een letterlijke weerspiegeling van de leer van de Bijbel over de hel! Jammer genoeg zijn velen ervan overtuigd geraakt dat Dantes beschrijvingen min of meer nauwkeurig zijn. Dat zijn ze niet!
DE BIJBEL EN HET HIERNAMAALS
Wat onderwijst de Bijbel dan wel over de hel en het hiernamaals? U bent misschien wel bekend met sommige van de belangrijke teksten over dit onderwerp. U hebt er misschien zelfs gewoon overheen gelezen, omdat u wat uw kerk u leerde, of wat uw ouders u als kind leerden als vanzelfsprekend beschouwde. Bekijk aandachtig een heel elementaire, en toch zeer fundamentele tekst: “Want het loon van de zonde is de dood, maar de genadegave van God is eeuwig leven, door Jezus Christus, onze Heere” (Romeinen 6:23).
Let op de ontnuchterende tegenstelling die Paulus in dit vers beschrijft. Zondaars verdienen de dood, niet het eeuwige leven. Daarentegen is Gods gift het eeuwige leven door Christus, onze Verlosser en Heiland.
Het loon van de zonde is wat? De dood! Geen ‘eeuwig leven van marteling’. Uw Bijbel maakt dit duidelijk. En toch zijn er Bijbelleraars die over deze eenvoudige waarheid verwarring trachten te zaaien. Zij willen u doen geloven dat boven beneden is, dat juist verkeerd is, en dat dood eeuwig leven is. Maar u hoeft hun verwarrende kletspraatjes niet te geloven. U kunt zelf de waarheid vinden in de bladzijden van uw eigen Bijbel.
Een ander vaak verkeerd begrepen vers werd geschreven door de apostel Johannes. Het is een beroemd vers, zo beroemd dat het soms het ‘gouden vers’ of het kostbaarste vers in uw Bijbel genoemd wordt. Welk is het? “Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft” (Johannes 3:16).
Zouden de woorden van Johannes nog duidelijker kunnen zijn? Zonder Jezus’ offer zou de mensheid verloren gaan ̶ niet voor eeuwig leven. “Verloren gaan” betekent vernietigd worden, ‘tot niets worden’. Maar Jezus is gekomen opdat we niet voor altijd vernietigd hoefden te worden. Als we reeds het onsterfelijke leven gehad hadden, zou Hij het ons niet als gift kunnen geven!
Het boek van Ezechiël bevestigt ook de waarheid van wat Johannes schreef. Hier spreekt God door de profeet Ezechiël. “Zie, alle mensenlevens behoren Mij toe. Zowel het leven van de vader als het leven van de zoon, die behoren Mij toe. De mens die zondigt, die zal sterven” (Ezechiël 18:4). God herhaalt deze waarheid een paar verzen later: "De mens die zondigt, die zal sterven" (v. 20).
De boeken Ezechiël en Johannes stemmen overeen: de ziel die zondigt zal sterven.
Veel belijdende christenen zijn er niet in geslaagd om Gods genade met het idee van een oneindig brandend hellevuur, voor diegenen die nooit de boodschap van Jezus Christus gehoord hebben, te verzoenen. Als gevolg daarvan zijn zelfs sommige evangelische gelovigen tot de overtuiging gekomen dat God alle goddelozen eeuwig zal vernietigen. Bijvoorbeeld een artikel in het tijdschrift Christianity Today: “Is de hel eeuwig?” beweert het volgende: “Sinds 1960 hebben verschillende prominente Britse evangelische christenen, evenals de Canadese theoloog Clark Pinnock, dit [annihilationistisch] standpunt omarmd. John Stott heeft eveneens sympathie geuit voor het annihilationisme, maar heeft tegelijkertijd verkozen 'agnostisch' te blijven in deze kwestie” (5 oktober 1998).
De Evangelische Alliantie in het Verenigd Koninkrijk propageerde een uitgebreid onderzoeksrapport met de titel “The Nature of Hell [De aard van de hel].” Het tijdschrift Christianity Today schreef: “het rapport The Nature of Hell, geproduceerd door vijf deskundigen, erkent ook een groeiend geloof onder evangelische christenen in 'conditionalisme', volgens welke theorie zondaars, na het oordeel, vernietigd zullen worden - iets dat als een barmhartiger lot wordt beschouwd dan de put van eindeloze kwelling” (17 april 2000).
WAT IS DE HEL?
Maar wat is deze ‘hel’ waar zielen vernietigd kunnen worden? In Mattheüs 10:28 is het Griekse woord gehenna dat als “hel” vertaald wordt, afgeleid van de Hebreeuwse uitdrukking ge hinnom – een verwijzing naar het dal van Hinnom zuidelijk van Jeruzalem. In vroegere tijden werd het dal van Hinnom als plaats gebruikt waar het afval van Jeruzalem gestort werd. Daar brandden voortdurend vuren gevoed door het vuilnis van de stad, waaronder ook de dode lichamen van veroordeelde misdadigers. Als gevolg hiervan werd ‘Gehenna’ tot symbool van het oordeel verbonden met vuur, het ‘vuurvonnis’. Ditzelfde woord werd ook in Mattheüs 5:22 gebruikt, toen Jezus zei: “Maar Ik zeg u: Al wie ten onrechte boos is op zijn broeder, zal schuldig bevonden worden door de rechtbank. En al wie tegen zijn broeder zegt: Raka! zal schuldig bevonden worden door de Raad; maar al wie zegt: Dwaas! die zal schuldig bevonden worden tot het helse vuur” – het Gehennavuur.
Ja, onbekeerde zondaars zullen in een poel van vuur geworpen worden. Gehennavuur is een verwijzing naar dit uiteindelijke lot van de goddelozen.
Betekent dit dan dat de hel een vallei ten zuiden van Jeruzalem is? Ja, in zekere zin is het dal van Hinnom de ‘hel’ zoals beschreven in de Bijbel. Maar in een andere zin kan het woord ‘hel’ misleidend zijn, omdat er eigenlijk drie Griekse woorden zijn, en één Hebreeuws woord die in uw Bijbel als ‘hel’ worden vertaald. Gehenna is slechts een van de vier. Veel Bijbelstudenten raken in de war door de verschillende verwijzingen naar de hel en hun verschillende betekenissen. Er zijn vier woorden voor ‘hel’ in uw Bijbel, met drie verschillende betekenissen. Om goed te begrijpen wat de Bijbel over de hel leert, moet men eerst vragen: ‘Over welke hel hebben we het?’
Het Hebreeuwse word dat de Statenvertaling vaak als ‘hel’ vertaalt is sjeol - hetgeen eenvoudigweg ‘graf’, ‘kuil’ of ‘put’ betekent. Het duidt niet op een plaats van eeuwig brandend vuur. Dit woord komt 65 maal in het Oude Testament voor, maar wordt even vaak met ‘hel’ als met ‘graf’ vertaald. ‘Toch betekent het woord sjeol , zoals gezegd, eenvoudig ‘put’, ‘kuil’ of ‘graf’, niet ‘hel’.
Als we dus vragen: ‘Wie brandt er in sjeol (de put of het graf)?’ dan is het antwoord: Niemand!
In aanvulling op gehenna, dat hiervoor besproken werd, zijn er nog twee andere Griekse woorden die in uw Bijbel als ‘hel’ vertaald worden. Het Griekse woord hades betekent evenals het Hebreeuwse sjeol ‘graf’ of ‘put’. Het betekent niet een plaats van altijd-brandend vuur.
Het vierde woord dat in de Bijbel als ‘hel’ vertaald wordt is gebaseerd op het Griekse woord tartaros. Dit woord duidt een toestand van opsluiting aan, niet van menselijke wezens, maar van gevallen engelen. Want lees dit vers: "Want als God de engelen die gezondigd hebben, niet gespaard heeft, maar hen in de hel geworpen en overgegeven heeft aan de ketenen van de duisternis om tot het oordeel bewaard te worden" (2 Petrus 2:4).
Zoals een academische bron uitlegt: “Het werkwoord tartaroo, in 2 Petrus 2:4 vertaald als ‘in de hel geworpen’, betekent ‘aan Tartarus overleveren’, hetgeen noch sjeol noch hades noch de hel is, maar de plaats waarin die engelen, naar wier speciale zonde in dit vers verwezen wordt, opgesloten worden, ‘om tot het oordeel bewaard te worden’; dit gebied wordt beschreven als ‘putten van duisternis’“ (An Expository Dictionary of Biblical Words, W.E Vine, p. 300).
Dus, zoals we gezien hebben, kan ‘hel’ drie zeer verschillende plaatsen of omstandigheden betekenen. Het kan een put of graf betekenen (sjeol of hades). Het kan naar een plaats van vurige veroordeling (gehenna) verwijzen. Het kan de opsluiting van gevallene engelen aanwijzen (tartaroo). Zoals u kunt zien kan het gebruik van het ene woord ‘hel’ om alle drie deze betekenissen over te brengen tot verwarring leiden, en wordt de waarheid van de Bijbel zo niet accuraat weergegeven..
WIE GAAT DAARHEEN?
Meent u dat God oneerlijk is? Heeft Hij sommige mensen – gemaakt naar Zijn eigen beeld – voorbestemd om in de hel te branden zonder een werkelijke kans op behoud? Zo schokkend als het is, wordt dit idee van een wrede en wispelturige God in de regel in de naam van het ‘christendom’ onderwezen. Maar dat is onjuist!. Het plan van God zal elke mens een echte kans geven om behouden te worden.
Velen die zichzelf christen noemen zijn er niet in geslaagd om de liefde, genade en gerechtigheid van God met het idee van een eeuwig hellevuur voor hen die nooit de boodschap van Jezus Christus gehoord hebben te verzoenen. Toch leert de Bijbel duidelijk: “En de zaligheid is in geen ander, want er is onder de hemel geen andere Naam onder de mensen gegeven waardoor wij zalig [behouden] moeten worden” (Handelingen 4:12).
Hoe kunnen we deze schijnbare tegenstrijdigheid tussen Gods genade en Zijn gerechtigheid met elkaar verzoenen? Uw Bijbel onthult dat miljoenen mensen hun eerste kans tot behoud in het ‘oordeel van de witte troon’ zullen hebben, zoals in Openbaring 20:11-12 beschreven wordt. Gods plan van behoud mag voor sommigen moeilijk te geloven zijn. Maar wanneer u de hoop begrijpt die het de hele mensheid brengt, is het zeer bemoedigend. Degenen die in onwetendheid door hun eigen zonden geleden hebben, en degenen die onschuldige slachtoffers van oorlog, onderdrukking en genocide geweest zijn, zullen opgewekt worden om de Bijbel, Gods Woord, te begrijpen. Ze zullen hun eerste echte kans krijgen om Gods liefde voor de hele mensheid te begrijpen. In het oordeel van de witte troon zullen miljarden mensen die voorheen geestelijk verblind waren eindelijk leren van de pijn in het verleden, en ze zullen de gelegenheid krijgen om zich echt te bekeren, het evangelie te geloven en uiteindelijk het Koninkrijk van God te beërven. Zoals Petrus schreef: "De Heere vertraagt de belofte niet (zoals sommigen dat als traagheid beschouwen), maar Hij heeft geduld met ons en wil niet dat enigen verloren gaan, maar dat allen tot bekering komen" (2 Petrus 3:9).
Maar hoe is het met degenen die hun geweten hebben ‘dichtgeschroeid’ en bewust Gods waarheid, liefde, kennis en vergeving afgewezen hebben ten gunste van rebellie, haat en zonde? Deze opzettelijke zondaars zullen in een poel van vuur verbrand worden! Lees maar: “En de dood en het rijk van de dood werden in de poel van vuur geworpen. Dit is de tweede dood. En als iemand niet bleek ingeschreven te zijn in het boek des levens, werd hij in de poel van vuur geworpen.” (Openbaring 20:14-15).
Hier is de tweede dood - de eeuwige doodstraf waaruit er geen opstanding is! Degenen die hun geest afgesloten hebben om zich nooit te bekeren of zich aan Jezus Christus over te geven zullen volledig verbrand - vernietigd worden!
In Lukas 16 illustreert de gelijkenis van Lazarus en de rijke man de marteling die onberouwvolle zondaren zullen ervaren voordat ze volledig worden verbrand. Merk op dat de rijke man op het punt staat in de poel van vuur te worden gegooid. Merk ook op dat hij in hades is - hij is in het graf, niet in het vuur van Gehenna. Hij is opgewekt voor het laatste oordeel, zoals beschreven in Openbaring 20. Dus waar vraagt hij om? Een druppel water om zijn tong te koelen. Hij vroeg niet om met emmers water overgoten te worden. De rijke man was in een toestand van diepe geestelijke kwelling en angst vlak voor zijn vernietiging. De onverbeterlijke goddelozen zullen de marteling ondergaan hun lot te kennen voor hun definitieve terechtstelling. Maar een liefdevolle en barmhartige God zal hen voor alle eeuwigheid uit hun ellende verlossen. Ze zullen volledig worden verbrand en voor eeuwig worden vernietigd, verpulverd in de poel van vuur ̶ een vuur dat zich over de hele aarde zal verspreiden!
Ja, de hele aarde zal door vuur gezuiverd worden. "Maar de dag van de Heere zal komen als een dief in de nacht. Dan zullen de hemelen met gedruis voorbijgaan en de elementen brandend vergaan, en de aarde en de werken daarop zullen verbranden. Als deze dingen dus allemaal vergaan, hoedanig behoort u dan te zijn in heilige levenswandel en in godsvrucht” (2 Petrus 3:10-11).
Zij die hun eigen lot hebben bezegeld ̶- die besloten hebben nooit berouw te tonen voor hun boosaardige houding en natuur ̶- zullen volledig worden verbrand en tot as worden! Ze zullen niet voor altijd gemarteld worden. Ze zullen hun eeuwige straf ontvangen, niet eeuwig bestrafd worden. Hun dood, hun eeuwige straf, zal eeuwig duren!
Dit is wat de Bijbel onderwijst. De onverbeterlijke goddelozen zullen volledig vernietigd - verdelgd worden. Maar ze zullen niet op wispelturige wijze of onrechtmatig vernietigd worden, of omdat God hen gepredestineerd had om nooit de boodschap van Christus te horen. Zoals we hebben gezien kan niemand behouden worden zonder de boodschap van Jezus Christus te accepteren (Handelingen 4:12). Door het witte troon Oordeel zullen die mensen, wier verstand niet eerder door Gods waarheid geopend is, hun eerste echte kans op redding ontvangen.
Dus, wie brandt er in de hel? Inmiddels weet u het antwoord. Het antwoord is: ‘Niemand!’ Er is een toekomstige poel van vuur die de goddelozen voor altijd zal verbranden, verteren en verdelgen. Dat vuur zal de aarde zuiveren voor de nieuwe hemelen en aarde die in Openbaring 21 beloofd worden. We kunnen allemaal dankbaar zijn voor Gods gerechtigheid, eerlijkheid en plan van behoud door Christus. Er is een oordeel op komst, maar er is ook hoop voor veel van uw vrienden en familieleden waarvan u dacht dat zij misschien verloren waren!