Dit is de vertaling van het Engelstalige artikel “Will Russia Break Up” door Dexter B. Wakefield, verschenen in het Tomorrow’s World magazine van september 2022.
In 1991 was de wereld geschokt toen de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken simpelweg ophield te bestaan en de lidstaten daardoor onafhankelijke naties werden. Is Rusland, drie decennia later, zelf uit elkaar aan het vallen?
Sommige waarnemers zien tekenen dat de resterende Russische Federatie op een splitsing afstevent – en dat die eerder vroeg dan laat zal komen. Wanneer dat gebeurt, vrezen zij, zal het wereldschokkende gevolgen hebben.
WAT WAS DE SOVJET-UNIE?
Om te begrijpen wat er vandaag in Oost Europa gebeurt, moeten we op zijn minst wat van de Russische en Europese geschiedenis van de vorige eeuw begrijpen. In 1922 werd de voormalige Sovjet-Unie gevormd in de nasleep van de moord op de Russische tsaar Nicolaas II in 1918, toen de bolsjewieken van Vladimir Lenin een nieuwe natie stichtten, de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (USSR) – een communistische eenpartijstaat. Na de dood van Lenin zette Jozef Stalin de ontwikkeling van de Sovjet-Unie tot een totalitaire socialistische politiestaat meedogenloos voort en hield hij toezicht op de aanzienlijke industriële en militaire ontwikkeling. Miljoenen werden gedood in Stalins politieke zuiveringen, hongersnoden en goelags [interneringskampen].
Na de inval van nazi-Duitsland in de USSR in juni 1941, waarmee het in augustus 1939 ondertekende niet-aanvalsverdrag werd geschonden, vochten Stalins troepen voor de rest van de Tweede Wereldoorlog aan de zijde van de geallieerden tegen Duitsland. Toen het Duitse leger instortte, bezetten de Sovjets Oost-Europa, terwijl de geallieerden West-Europa bezetten. De geallieerden trokken hun troepen terug en stonden vrije verkiezingen toe in West-Europa, maar de door de Sovjets bezette landen werden ofwel opgenomen in de USSR of opgenomen in een door Rusland gedomineerde alliantie, het Warschaupact genoemd. Een metaforisch “IJzeren Gordijn” scheidde de vrije naties van West-Europa van de communistische naties van Oost-Europa, en uiteindelijk scheidde een fysieke muur een groot deel van Oost-Duitsland van West-Duitsland, evenals andere gebieden van Oost- en West-Europa. Tientallen jaren later hebben, met de ineenstorting van de USSR en het Warschaupact, veel van de voormalige Sovjetrepublieken en Oost-Europese naties geprobeerd zich aan te sluiten bij het Westen, en sommige zijn lid geworden van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO).
WAT IS DE RUSSISCHE FEDERATIE?
Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd wat ervan was overgebleven omgevormd tot de Russische Federatie, die vandaag meestal ‘Rusland’ wordt genoemd. Zij bestaat uit 85 samenstellende eenheden in verschillende districten. Hoewel kleiner dan de oude Sovjet-Unie heeft de Russische Federatie nog steeds het grootste landoppervlak van alle naties, en haar lengte van ± 9.500 km omvat elf tijdzones. Zij is bijna twee keer zo groot als Canada.
Hoewel er vele etnische groepen in de Russische bevolking vertegenwoordigd zijn, is de Russische Federatie voor ongeveer 80 procent Russisch. Etnische spanningen, economische problemen en Russische overheersing hebben bijgedragen tot het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, en er zijn nog steeds aanzienlijke etnische en economische spanningen binnen de Russische Federatie.
WAT IS EUROPA?
De meeste van de zeven continenten op aarde zijn geografisch grotendeels gescheiden. Antarctica en Australië zijn eilandcontinenten, Noord-Amerika en Zuid-Amerika worden gescheiden door een smalle landengte, en Afrika raakt Azië alleen aan de noordoostelijke rand in Egypte. Maar hoewel wij Europa en Azië afzonderlijke continenten noemen, zijn zij één landmassa, zonder oceaan die hen scheidt. Dus, wat scheidt Europa en Azië dan fysiek? Waarom identificeren de Fransen en Duitsers zich als Europeanen en de Siberiërs als bewoners van Azië? Het antwoord is van groot geopolitiek belang.
De Duitse Rooms-katholieke kardinaal Joseph Ratzinger, die later paus Benedictus XVI werd, stelde de beroemde vraag: “Europa, wat is dat precies?” Zijn antwoord? “Europa is geen continent dat netjes in geografische termen beschouwd kan worden: het is eerder een cultureel en historisch concept.” Hij legde uit dat het idee van Europa voortkomt uit zijn spirituele wortels in het gevestigde christendom, maar als fysieke grens verwees hij naar het Oeralgebergte als Europa’s grens met Azië (Europe Today and Tomorrow, pp. 11, 18).
Als die bergketen, die bekend staat als de Oeral, Europa van Azië scheidt, moeten we constateren dat deze ook Rusland verdeelt. Het Russische gebied ten westen van de Oeral, die grotendeels van noord naar zuid loopt, heeft historisch meer met Europa te maken en wordt vaak ‘Europees Rusland’ genoemd. De Russische tsaren regeerden van hieruit hun rijk, en de Russische aristocraten huwden vaak met hun Europese tegenhangers. Moskou ligt ten westen van de Oeral en bevindt zich in Europees Rusland. In het oosten worden Russische regio’s als Siberië beschouwd als deel van Azië. Het is niet alleen Benedictus die de Oeral als de oostgrens van het continent Europa beschouwt.
Met als gevolg dat de Oeral een geopolitieke breuklijn vormt binnen de Russische Federatie – en daar is zich een diepe kloof aan het vormen.
EEN NIEUWE RUSSISCHE SPLITSING?
Er bestaat een groeiende bezorgdheid dat de Russische Federatie, net als de Sovjet-Unie, zou kunnen versplinteren, met gevaarlijke en destabiliserende consequenties. Politici en commentatoren in West-Europa, Oost-Europa en Rusland geven steeds vaker uiting aan deze opvatting, hoewel deze in de Noord Amerikaanse media niet vaak wordt gehoord.
Andrey Kortunov, directeur-generaal van de Russische Raad voor Internationale Zaken in Moskou, schreef onlangs dat “de echte ineenstorting van de USSR pas vandaag plaatsvindt, letterlijk vóór onze ogen, en dat de staten die in de post-Sovjetruimte zijn ontstaan, alle uitdagingen, risico’s en pijn van de desintegratie van het rijk nog moeten doorstaan.... Het lijkt erop dat in de ogen van de leiders in het Kremlin een westers georiënteerd Oekraïne dat nauw samenwerkt met de NAVO een formidabele uitdaging vormde, niet alleen voor de veiligheidsbelangen van Rusland, maar zelfs voor het bestaan van Rusland” (Internationale Politik Quarterly, 31 maart 2022).
Al in 2011 erkende de Russische president Vladimir Poetin het gevaar van een uiteenvallen van de Russische Federatie. In een regeringscommissie voor de ontwikkeling van het Noord-Kaukasische Federale District in Gudermes waarschuwde hij voor wat er zou gebeuren als de Kaukasus de Russische Federatie zou proberen te verlaten: “Als dit gebeurt zullen er onmiddellijk, in dezelfde seconde – niet eens een uur, maar een seconde – mensen zijn die hetzelfde willen doen met andere territoriale entiteiten van Rusland.... En dit zal een tragedie zijn die elke burger van Rusland zonder uitzondering zal treffen” (RG.ru, 20 december 2011).
Wetenschapper Michael Rubin schreef eerder dit jaar in een opiniestuk: “Een vraag voor de Oekraïners en de internationale gemeenschap zal zijn hoe om te gaan met het Rusland van na Poetin” (AEI, 27 februari 2022). En hij is niet de enige Amerikaanse deskundige die het uiteenvallen van Rusland voorziet. In The Hill schreef Alexander J. Motyl, professor politieke wetenschappen aan de Rutgers Universiteit van Newark, het volgende:
Het is weer 1991 en net als toen zijn westerse beleidsmakers en analisten doodsbang om de confrontatie aan te gaan met de twee grote ‘wat als’-vragen die de rampzalige oorlog van de Russische president Vladimir Poetin met Oekraïne heeft opgeroepen: Wat als de Russische Federatie in de voetsporen treedt van de Sovjet-Unie en op instorten staat?... En hoe eerder het Westen begint na te denken over hoe een Russische ineenstorting eruit zal zien, hoe beter – niet omdat we er veel aan kunnen doen om deze te stoppen, maar omdat het wereldschokkende gevolgen zal hebben voor de wereld.... Als de Russische Federatie uiteenvalt, zal dat te wijten zijn aan de spanningen en zwakheden die eigen zijn aan het systeem, het onvermogen van Poetin om de delen ervan bij elkaar te houden en de elites tevreden te houden, en de catastrofale gevolgen voor Rusland van zijn idiote besluit om Oekraïne binnen te vallen met een leger dat niet op zo’n avontuur was voorbereid.... De Russische Federatie zou een metamorfose kunnen ondergaan in 10 of meer staten, waarvan er slechts één Rusland zou heten. Dat zou het gezicht van Eurazië voor altijd veranderen.... Het enige wat het Westen kan en moet doen, is zich voorbereiden op een mogelijke uitkomst: het verdwijnen van het Rusland zoals wij dat kennen (13 mei 2022).
Niets van dit alles is nieuws voor president Poetin. Men kan zich afvragen of zijn aanval op Oekraïne misschien minder een waarschuwing is aan de NAVO dan een waarschuwing aan de verschillende regio’s van de rusteloze Russische Federatie. Het uiteenvallen van de natie die wij kennen als Rusland zal wellicht niet vreedzaam verlopen.
DE KRACHTEN AAN HET WERK
Analisten noemen verschillende krachten die aan het werk zijn om de Russische Federatie te verdelen. Binnen de oude Sovjet-Unie was er het bindende principe van het communisme in een totalitaire staat . Maar met de ineenstorting van de Sovjetstaat, samen met de mislukking van de socialistische economie en de daaropvolgende verwerping van de bijbehorende ideologie, staat Rusland voor de uitdaging te bepalen welke bindende factoren er over blijven om de verschillende regio’s bijeen te houden en deze te handhaven. Analisten merken op dat er spanningen zijn die verdeeldheid zaaien en die de Federatie uit elkaar trekken. Daartoe behoren het lokale nationalisme van de afzonderlijke regio’s, de toenemende macht van elites in deze regio’s, de toegenomen economische ongelijkheid, de corruptie bij de overheid en de vermeende uitbuiting van de Aziatische regio’s door Europees Rusland.
De oorlog in Oekraïne en de daaruit voortvloeiende sancties tegen Rusland hebben de spanningen die tot verdeeldheid leiden nog doen toenemen. Maar er is nog een factor, die politici en staatslieden vaak over het hoofd zien, namelijk de religieuze band tussen Europa en Europees Rusland ten westen van de scheidslijn van het Oeralgebergte. De historische geestelijke banden tussen de rooms-katholieke kerk en de oosters-orthodoxe kerk zijn geworteld in een vroegere eenheid, een identiteit die ten grondslag ligt aan het concept van Europa zelf.
Poetin, een voormalige KGB-functionaris, is niet vergeten dat paus Johannes Paulus II tijdens zijn negen bezoeken aan Polen het Poolse volk heeft herinnerd aan een macht die hoger is dan het atheïstische communistische regime. Kort nadat de paus Oost- en West-Europa “de twee longen van Europa” had genoemd, vielen de Sovjet-Unie en het Warschaupact uiteen. Paus Benedictus XVI herhaalde de beeldspraak van zijn voorganger toen hij uitriep: “Laten we Europa weer met beide longen laten ademen” (Catholic News Agency, 21 mei 2010). Poetin kent de opvatting van het Vaticaan dat Europa zich uitstrekt tot aan de Oeral. Zullen ‘de twee longen van Europa’ plotseling weer allebei diep gaan ademhalen? Veel invloedrijke religieuze figuren hopen van wel.
Zouden die diepe en eeuwenoude culturele en religieuze wortels kunnen helpen om Europees Rusland politiek te verenigen met de rest van Europa? Europees Rusland zou een grote militaire macht aan West-Europa toevoegen, met inbegrip van een enorme nucleaire capaciteit. De meeste kernwapens van Rusland, zowel tactische als intercontinentale, bevinden zich in Europees Rusland. Een versterkte nieuwe Europese superstaat zou onmiddellijk een dominante wereldmacht worden – militair, politiek en economisch. Het zou niet langer de NAVO of de nucleaire paraplu van de V.S. nodig hebben – en zou zelfs een tegenstander van de V.S. kunnen worden.
TIEN KONINGEN
Zou dit scenario in de nabije toekomst werkelijkheid kunnen worden? De lezers van Tomorrow’s World weten dat dit tijdschrift reeds lang de Bijbelse profetieën uiteenzet betreffende tien koningen of naties die zich zullen verenigen tot één machtige Europese superstaat in de laatste dagen van dit tijdperk. Deze laatste opleving van het zogenaamde Heilige Roomse Rijk zal een oostelijke en westelijke poot hebben, precies zoals God zei door de profeet Daniël (Daniël 2:31-44; 7).
Deze wereldoverheersende macht zal worden geleid door een meedogenloos, charismatisch individu, gesteund door een machtige religieuze figuur die wonderen zal verrichten. Samen zullen zij de aandacht van de wereld trekken en voor een korte tijd, voorafgaand aan de terugkeer van Jezus Christus grote macht verwerven. Nu deze laatste dagen dichterbij komen, dient u details ervan te kennen! Vraag, om meer te weten te komen, een gratis exemplaar aan van Het beest van Openbaring: mythe, metafoor of spoedig komende realiteit? via wereldvanmorgen.nl of lees het boekje online.